Schizmy i herezje – tak nazywamy odstępstwa powstałe na gruncie chrześcijaństwa. W pierwszym okresie rozwoju nowej religii owe odstępstwa zrodziły się w sferze formułowania podstawowych dogmatów nauki głoszonej przez Chrystusa, natomiast w okresach następnych dotyczyły głównie interpretacji owych dogmatów, ale także praw ustanowionych przez Kościół. Skutki owych odstępstw nie zawsze miały charakter religijny, dotyczący wewnętrznych spraw Kościoła, ale często znacznie szerszy. Krwawe wojny w imieniu Chrystusa prowadzone były między chrześcijanami już od IV wieku naszej ery i sięgnęły pożogi wojny trzydziestoletniej w XVII wieku, a nawet czasów późniejszych. Wywierały one ogromny wpływ na dzieje świata, rzutowały także na historię Polski.